Ból to reakcja fizjologiczna, na zmiany patologiczne, występujące w naszym organizmie. Nie jest więc czymś nieprawidłowym, albo patologicznym. Co nie znaczy, że jest zjawiskiem oczekiwanym i lubianym. Dlatego też człowiek, od dawna zwalcza go różnymi sposobami. Jednym z nich są leki przeciwbólowe. Faktycznie, przynoszą one ulgę, często całkowicie znosząc ból, ale…
Gdy zaczynają się problemy z bólem kręgosłupa, często jedną z naszych reakcji jest sięganie po leki przeciwbólowe. Czy można je bezkarnie przyjmować długi czas? Co robić, gdy już duże dawki silnych leków nie pomagają?
Warto byłoby się zastanowić, jakie jest naprawdę działanie tych leków. Zmniejszając, albo całkowicie znosząc odczuwanie bólu, sprawiają, że często zapominamy o problemie, jaki tkwi w kręgosłupie. A często nie jest on błahy. Dolegliwości bólowe kręgosłupa mogą świadczyć o poważnym problemie, który może wynikać czy to ze schorzeń kręgosłupa (dyskopatia, kręgozmyk, zmiany zwyrodnieniowe, stany zapalne), czy jego okolic (przeciążenia mięśni, nieprawidłowe biomechanicznie rozkłady sił działające na struktury okołokręgosłupowe). Nie czując bólu nie pamiętamy, aby prawidłowo się schylać, prawidłowo dźwigać ciężary, prawidłowo wstawać z łóżka. Często też nie odczuwamy mobilizacji do ćwiczeń. A problem narasta, czasami wręcz wtedy dopiero (po przyjęciu leków przeciwbólowych) nasilamy istniejące zmiany. Nie czując żadnego bólu z pewnością nie będziemy szukać pomocy u specjalisty, bo po co?
Co jednak, gdy leki przeciwbólowe już nie pomagają? Czy wtedy jest już „za późno” na próbę wyleczenia dolegliwości kręgosłupa? Czy jesteśmy skazani na wieczne odczuwanie dyskomfortu? Może się okazać, że czas, jaki straciliśmy na przyjmowanie leków i czekanie na „wyzdrowienie” pozbawił nas szansy na szybką pomoc. Gdyby zareagować od razu, jak się ból pojawił, zwrócić się do specjalisty, może udałoby się szybko i skutecznie zaradzić dolegliwościom kręgosłupa. Przy dłuższym czasie trwania dolegliwości, powrót do pełni sił też będzie dłuższy. A co może pomóc specjalista (ortopeda, fizjoterapeuta)? Przede wszystkim może ustalić przyczynę bólu (diagnoza) i spróbować skutecznie leczyć, już nie tylko objawowo (zwalczając ból), choć w ostrych stanach jest to również koniecznie, ale może działać na źródło bólu. Jak? To zależy od tego, gdzie się ono znajduje. Mogą pomóc zabiegi fizykalne zmniejszające ból, stan zapalny, poprawiające metabolizm tkanek, wpływając na przewodnictwo nerwowe. Pomocne mogą się okazać wyciągi, masaże i terapia manualna, które działając głównie na poziomie tkanek miękkich będą ułatwiać i przyspieszać nasz okres rehabilitacji. Odpowiednio i indywidualnie (!) dobrane, pokazane bezpieczne ćwiczenia są niezbędne, jeśli chcemy, aby efekt poprawy był trwały i aby problemy bólowe nie wracały. Pamiętać należy, że rehabilitacja działa miejscowo, działa konkretnie na miejsce bólu, a leki przeciwbólowe działają na cały organizm, także (a może przede wszystkim) na układ pokarmowy.
Czy same leki przeciwbólowe nie pomogą? Czasami tak, ale na jak długo? Nie ma gwarancji (żadnej), że za jakiś czas dolegliwości nie powrócą i to jeszcze intensywniejsze niż za pierwszym razem. Kompleksowa rehabilitacja, prowadzona indywidualnie, z odpowiednią dobraną serią zabiegów daje szansę na zwalczenie przyczynę tych dolegliwości. Wyrobienie sobie prawidłowych nawyków, regularne, systematyczne, ale bezpieczne (!) ćwiczenia mogą przyczynić się do wyleczenia, a nie jedynie odroczenia problemu.
Brak działania leków przeciwbólowych jest już ostatnim sygnałem, jaki nasz organizm nam wysyła, aby zacząć działać inaczej. Gdyby reakcją na ból kręgosłupa była konsultacja ze specjalistą, a nie sięganie po leki, to z pewnością czas powrotu do pełnego komfortu życia byłby krótszy.
Anna Ogrodniczak
